อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงในระดับโลก และยังเป็นเมืองท่องเที่ยวที่มีประวัติศาสตร์และความเป็นมาที่น่าสนใจ ในแต่ละวันโดยเฉพาะในช่วงวันหยุดจะมีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ นิยมเดินทางมาท่องเที่ยวสัมผัสถึงบรรยากาศความเก่าแก่ของโบราณสถานและร่องรอยแห่งอารยธรรมของชาวกรุงศรีอยุธยาเป็นจำนวนมาก
แหล่งที่ตั้ง
อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ตั้งอยู่ภายในเกาะเมืองอยุธยา เขตเทศบาลเมือง พระนครศรีอยุธยา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีเนื้อที่ทั้งหมด 1,810 ไร่ เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่โดดเด่น จนได้รับยกย่องจากองค์การยูเนสโก ประกาศให้อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาเป็นแหล่งมรดกโลก โดยขึ้นทะเบียนมรดกโลกเมื่อปี พ.ศ. 2534 ภายใต้ชื่อ “นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาและเมืองบริวาร”
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์
อดีตกรุงศรีอยุธยาเติบโตเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและการค้าที่สำคัญของภูมิภาคเอเชีย ด้วยทำเลที่ตั้งที่มีลักษณะเป็นเกาะเมืองมีแม่น้ำที่สำคัญ 3 สายไหลผ่าน คือ แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก และแม่น้ำลพบุรี ทำให้มีความอุดมสมบูรณ์ กรุงศรีอยุธยาจึงเป็นราชธานีใหญ่สามารถกุมอำนาจเหนือเมืองใกล้เคียงได้เป็นเวลานาน
กรุงศรีอยุธยานับเป็นราชธานีแห่งที่ 2 ของไทยที่มีอายุยาวนานถึง 417 ปี เป็นแหล่งศิลปวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ที่สำคัญของชนชาติไทย โบราณสถานต่างๆ ที่ปรากฏในอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ได้แก่
- วัดมงคลบพิตร
- พระราชวังโบราณ
- วัดพระศรีสรรเพชญ์
- วัดพระราม
- วัดมหาธาตุ
- วัดราชบูรณะ
- และ เพนียดคล้องช้าง
หลักฐานทางอารยธรรมเหล่านี้ แสดงถึงความมั่งคั่งทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจ ความสัมพันธ์กับ
ต่างประเทศ ทั้งประเทศเพื่อนบ้านและประเทศตะวันตก อาทิ ปอร์ตุเกส สเปน ฮอลันดา อังกฤษ และฝรั่งเศส เป็นประจักษ์พยานถึงความรุ่งเรืองและมั่นคั่งของอาณาจักรอยุธยาได้เป็นอย่างดียิ่ง
สถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงในระดับโลก
ปัจจุบัน นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ยังคงปรากฏร่องรอยแห่งความเจริญรุ่งเรืองของศิลปวัฒธรรมอันยิ่งใหญ่และทรงคุณค่า สะท้อนให้รำลึกถึงความโอ่อ่าสง่างามของปราสาทราชวัง วัดวาอาราม ป้อมปราการ บ้านเรือนที่อยู่อาศัย ตลอดจนวิถีชีวิตของชาวกรุงศรีอยุธยาในอดีต หลักฐานแห่งอารยธรรมของชาวกรุงศรีอยุธยา ส่งผลให้นครแห่งประวัติศาสตร์แห่งนี้ได้รับการยกย่องให้เป็นเมืองมรดกโลก ด้วยหลักเกณฑ์มาตรฐานข้อที่ 3 ขององค์การยูเนสโก คือเป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว
นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาและเมืองบริวาร ที่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกจะปรากฏในสถานที่ท่องเที่ยวของจังหวัดพระนครศรีอยุธยาส่วนใหญ่เป็นโบราณสถานได้แก่ วัด และพระราชวังต่างๆ ซึ่งพระราชวังในพระนครศรีอยุธยามีอยู่ 3 แห่ง คือ พระราชวังหลวง วังจันทรเกษม หรือวังหน้า และวังหลัง
อยุธยานอกจากเป็นเมืองมรดกโลกแล้วยังเป็นจังหวัดที่มีวัดโบราณอยู่เป็นจำนวนมาก ทำให้มีนักท่องเที่ยวที่เคารพศรัทธาเดินทางไปท่องเที่ยวไหว้พระ และที่ได้รับความนิยมอย่างมากก็คือการจัดจัดทัวร์ไหว้พระ 9 วัน ในจังหวัดพระนครอยุธยา