สถานที่อันสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเสด็จสวรรคต คือพระที่นั่งสุทธาสวรรย์ นารายณ์ราชนิเวศน์
พระที่นั่งนี้อยู่ในเขตพระราชฐานชั้นในของพระราชวังเมืองลพบุรี เป็นอาคารสถาปัตยกรรมแบบยุโรป
ด้านหน้ามีท่อน้ำขนาดเล็กฝังอยู่ ด้านทิศเหนือพระที่นั่งมีภูเขาทำเป็นน้ำตกจำลองก่อด้วยอิฐฉาบปูน ใต้ฐานมีท่อประปาดินเผาฝังอยู่
นิโกลาสแชร์แวส บันทึกไว้ว่าพระที่นั่งองค์นี้หลังคามุงกระเบื้องเคลือบสีเหลือง
มีกำแพงแก้วล้อมรอบ มีสระน้ำที่มุมสี่ด้าน มีภูเขาจำลอง หน้าพระที่นั่งมีต้นส้ม มะนาว
และพันธุ์ไม้ในประเทศอย่างอื่นที่มีใบดกหนาทึบ ตามสองข้างทางเดินเป็นกำแพงอิฐเตี้ยๆ
มีโคมทองเหลืองติดไว้เป็นระยะ ระหว่างหลักโคมสองหลัก
มีสิ่งก่อสร้างคล้ายเตาหรือแท่นใช้เผาไม้หอมส่งกลิ่นไปไกล
สำหรับเหตุการณ์ปลายแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์นั้น
พระราชพงศาวดารฉบับกรุงสยามฉบับบริติชมิวเซียม กล่าวถึงเหตุการณ์คราวนั้นไว้ว่า
“ขณะนั้นบรรดาข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยทั้งปวง ก็ไปมั่วสุมอยู่ ณ พระเพทราชา
จะได้มีผู้ใดผู้หนึ่งนำพาในฝ่าละอองธุลีพระบาทนั้นหามิได้
ยังแต่พระปีย์ผู้เดียวปฏิบัติรักษาประคองพระองค์ลุกนั่งอยู่ แลพระปีย์ผู้นี้เป็นบุตรขุนไตรสิทธิศักดิ์ชาวบ้านแก่ง
ทรงพระกรุณาเอามาเลี้ยงไว้ในพระราชวังแต่ยังเยาว์ให้มีนางนมพี่เลี้ยงประดุจหนึ่งลูกหลวง
แลพระปีย์นั้นมีพรรณสัณฐานต่ำเตี้ย ทรงพระกรุณาเรียกว่าไอ้เตี้ย แลพระปีย์กอปรด้วยสวามิภักดิ์
นอนอยู่ปลายพระบาท คอยปรนนิบัติพยุงพระองค์ลุกนั่งอยู่
ครั้นรุ่งเพลาเช้า พระปีย์ลุกออกบ้วนปากล้างหน้า ณ ประตูกำแพงแก้ว
จึ่งหลวงสรศักดิ์ผู้สำเร็จราชการ ณ ที่มหาอุปราชสั่งให้ขุนพิพิทรักษาชาวที่ผลักพระปีย์ตกลงไปจากประตูกำแพงแก้ว
แลพระปีย์ร้องขึ้นได้ว่าทูลกระหม่อมแก้วช่วยด้วย พอขาดคำลงคนทั้งหลายก็กุมเอาตัวพระปีย์ไปประหารชีวิตตายในขณะนั้น
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวตรัสได้ทรงฟังเสียงพระปีย์ร้องขึ้นมาดังนั้น ตกพระทัยความอาลัยในพระปีย์
ดำรัสว่าใครทำอะไรกับไอ้เตี้ยเล่า แลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็สวรรคตในเพลานั้น ”
ภาพนี้ก็คือพระที่นั่งสุธาสวรรย์ที่นารายณ์ราชนิเวศน์ ลพบุรี ในปัจจุบัน
CR : เพจสาขาวิชาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร