วัดพระยาแมน

เกี่ยวกับวัดพระยาแมน

วัดตั้งอยู่กลางทุ่งนอกเกาะเมืองศรีอยุธยา ไปทางทิศเหนือฝั่งตะวันตกของคลองสระบัว

ในพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาระบุว่า เป็นวัดที่สมเด็จพระเพทราชา ต้นราชวงศ์บ้านพลูหลวง ​(ในสมัยปี พ.ศ. ๒๒๓๑ – ๒๒๔๖)​  เคยมาพระผนวชก่อนที่จะเสด็จขึ้นครองราชย์ ซึ่งเมื่อปราบดาภิเษกแล้วได้คิดถึงคำของพระอาจารย์เจ้าอธิการวัดที่เคยทำนายไว้ว่า จะได้เป็นกษัตริย์ จึงได้เสด็จไปนมัสการแล้วโปรดให้สถาปนาพระอุโบสถ วิหารการเปรียญ กุฏิ ขึ้นใหม่หมดทั้งวัดเมื่อปีพ.ศ ๒๒๓๕ ใช้เวลาก่อสร้างรวมทั้งสิ้นประมาณ 2 ปีเศษ จึงแล้วเสร็จ แล้วโปรดให้มีการฉลองสมโภชถึง 7 วัน 7 คืน

จากการขุดค้นทางโบราณคดีพบว่าพระอุโบสถเป็นที่ปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ในสมัยสมเด็จพระเพทราชาได้สร้างซ้อนทับพระอุโบสถหลังเดิมของวัดซึ่งแสดงให้เห็นว่าได้มีการปฏิสังขรณ์ ดังนั้นที่ปรากฏอยู่ทุกวันนี้ล้วนเป็นฝีมือช่างคราวปฏิสังขรณ์ในครั้งนั้นทั้งสิ้น

สอดคล้องกับหลักฐานที่บันทึกไว้ในพระราชพงศาวดารถ้าจะหาดูสถาปัตยกรรมสมัยสมเด็จพระเพทราชาอย่างแท้จริง นอกจากจะต้องไปดูที่วัดบรมพุทธารามในเกาะเมืองแล้ว ก็ยังมีที่วัดพระยาแมนแห่งนี้ โดยเฉพาะที่พระอุโบสถจะสังเกตเห็นว่ามีซุ้มประตูยอดราวกับถอดแบบพิมพ์เดียวกัน

ซึ่งภายในอุโบสถของวัดพระยาแมนมีการเจาะซุ้มโค้งอันแสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของศิลปะสมัยสมเด็จพระนารายณ์ส่วนที่ผนังพระอุโบสถมีการเจาะเป็นช่องเล็กๆเรียงรายเป็นชั้นๆ แปลกกว่าพระอุโบสถทั่วไปที่เคยเห็น

นอกจากนี้ภายในวัดยังประกอบไปด้วยเจดีย์ประธานฐานแปดเหลี่ยมอยู่ทางด้านหลังพระอุโบสถ เยื้องไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเจดีย์ประธาน มีเจดีย์ย่อมุม 12 ตั้งอยู่คู่กันบริเวณด้านหน้าพระอุโบสถมีปลายขนาดเล็ก

และยังพบโครงสร้างฐานรากของถังน้ำและแนวท่อส่งน้ำเข้าสู่ตัวพระอุโบสถ อยู่ทางทิศตะวันออกไม่ทราบแน่ชัดว่ามีการนำน้ำไปใช้ในนั้นเพื่อวัตถุประสงค์อะไร

เนื่องจากวัดพระยาแมนเป็นวัดที่กษัตริย์สร้าง ดังนั้นความยิ่งใหญ่และความงดงามทางสถาปัตยกรรม จึงค่อนข้างโดดเด่นกว่าวัดอื่น ๆ ในหมู่โบราณสถานคลองสระบัว